Oszczędzanie na emeryturę - kiedy odłożyć lub przerwać

Jeśli ktoś interesuje się IKE i już je posiada to może się wydawać że etap "czy i kiedy zacząć" ma już za sobą. Jest to prawda, ale... zawsze można przerwać oszczędzanie, jeśli uznamy, że zaczęliśmy je za wcześnie, że nie w tej kolejności lub że jednak wybieramy inne sposoby niż IKE.

Poniżej wskazuję kilka okoliczności, które mogą być moim zdaniem słuszną przyczyną do odkładania momentu założenia IKE lub przerwania wpłat:

1) Wszelkie powody związane ze zmniejszeniem kwot rezerw finansowych na zdarzenia losowe - jeśli nasz bufor bezpieczeństwa zmalał to priorytetem będzie go odbudować a nie lokować cenną w krótkim terminie gotówkę na długi horyzont czasowy.

2) Posiadamy kredyty różnego rodzaju, które chcemy najpierw spłacić. Dotyczy to zwłaszcza kredytów konsumpcyjnych, ratalnych, na kartach kredytowych itp. których oprocentowanie wynosi znacznie powyżej oprocentowania obligacji 10 - letnich jakie jest teraz na poziomie ok. 6,2%. 

Kredyty hipoteczne złotówkowe także często są oprocentowane powyżej tej stopy i wówczas ich nadpłacanie jest sensowne. Można zakładać, że na IKE zarobimy 10-15% rocznie więc bardziej się opłaca tu lokować oszczędności. Wychodzę jednak z założenia, że lepszy wróbel w garści... a wróbel na 6-7% nie jest taki zły.

3) Inwestowanie w edukację. Tu stopa zwrotu jest trudna do określenia, często niemierzalna gołym okiem, lecz często znacznie wyższa niż wspomniane 6-7% a nawet 10-15%. Dobrze przemyślane szkolenia, kursy czy studia mogą nas zmienić na lepsze, nawet jeśli nie przyniesie to nam w najbliższych latach bezpośredniej gratyfikacji finansowej.

4) Inwestycje w nieruchomości. Na pewnym etapie możemy dojść do wniosku, że chcemy zdywersyfikować nasze portfolio o działkę lub lokal pod wynajem. Zdarzają się oferty, których szacowana stopa zwrotu (wzrost wartości nieruchomości plus dochody z najmu minus koszty utrzymania i podatki) może przekroczyć 10% w skali roku. Do tego nieruchomości dają komfort psychiczny, że nie należy się tak martwić o załamanie na rynku finansowym, które mogłoby znacznie uszczuplić nasze fundusze ulokowane w bankach, w akcjach czy obligacjach podmiotów, które mogłyby ogłosić niewypłacalność.

5) Inwestycje alternatywne i dywersyfikacyjne takie jak metale szlachetne, surowce naturalne i rolne. Tutaj niestety ostatnio mamy do czynienia z niesamowitą spekulacją instytucji finansowych i ceny zdają się oderwane od długoterminowych średnich. Budować pozycję można gdy rynek powróci do kuszących wycen.  W przypadku dalszego znaczącego umocnienia złotówki do dolara, ceny surowców w lokalnej walucie będą niższe, przez co zakupy dywersyfikacyjne mogą być sensowne. 

Dodam, że instrumenty powiązane z cenami surowców są notowane na GPW i można je nabyć do IKE. Ich emitentem jest Raiffeisen Centrobank AG. Emitentów różnych rodzajów certyfikatów jest więcej i ogólnie temat jest opisany tutaj.

Czy powodów, dla których warto pomyśleć o odłożeniu planów oszczędzania na emeryturę jest więcej? Oczywiście, że tak i każdy z nich warto rozpatrywać indywidualnie. Zamiast oszczędzać za młodu odmawiając sobie wydatków które również niosą dla nas coś dobrego, często lepiej po prostu wyrobić w sobie nawyk oszczędnego życia, który na starość się bardzo przyda. 

W końcu czy każdy rok na emeryturze jest wart tyle ile rok za młodu, kiedy mamy lepsze zdrowie i często większą ochotę by tworzyć wspaniałe rzeczy? Dlatego przynajmniej dla mnie, oszczędzanie emerytalne nie jest po to, by w dalszej przyszłości opływać w luksusie ale by nie przymierać głodem i by stać mnie było na prywatną emeryturę w wieku 60 lat (jak przewiduje IKE) a nie 65 czy nawet 67 jako że zapowiada się wydłużenie wieku emerytalnego.